Την Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019 πραγματοποιήθηκε το ετήσιο συνέδριο της WISTA Hellas με θέμα «Redefining Shipping – Embracing a New Approach», στο οποίο ο πρεσβευτής του ΙΜΟ στην Ελλάδα κ. Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης ήταν ένας από τους κεντρικούς ομιλητές.
Ο κ. Λεωνίδας Δημητριάδης Ευγενίδης αναφέρθηκε στο έργο της WISTA Hellas, που κύρια αποστολή της έχει την προσέλκυση και την υποστήριξη των γυναικών στους θαλάσσιους, εμπορικούς και εφοδιαστικούς τομείς, kαι στην ισότητα των δύο φύλων στον χώρο της ναυτιλίας.
Για την σημαντικότητα της συμμετοχής των γυναικών στην ναυτιλία, ο κ. Λεωνίδας Δημητριάδης Ευγενίδης χαρακτηριστικά ανέφερε:
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι γυναίκες βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή σημαντικών πεδίων έρευνας στους ναυτιλιακούς τομείς. Ένας προφανής τομέας όπου οι γυναίκες έχουν κατακτήσει σημαντική θέση με γνώση, επάρκεια, σκληρή δουλειά, οργάνωση και εξωστρέφεια, είναι και ο τομέας του Nαυτικού Δικαίου.
Στην στεριά σε επίπεδα διοίκησης αλλά και εφοπλισμού οι γυναίκες έχουν πετύχει θαύματα και η ναυτιλία των Ελλήνων έχει ειδικά τα τελευταία χρόνια καταδείξει του λόγου το αληθές. Ενθαρρυντική είναι και η αυξανόμενη συμμετοχή των γυναικών στις εν πλω εργασίες και μάλιστα το ποσοστό των Ελληνίδων αξιωματικών γέφυρας και μηχανής, καίτοι όχι ιδιαίτερα υψηλό, είναι υψηλότερο των Ευρωπαϊκών χωρών, όπου τα ποσοστά των Βόρειων χωρών που πρωτοστάτησαν, αν δεν κάνω λάθος, ακολουθούν πορεία πτωτική. Και για να είμαι και περισσότερο ακριβής, το ποσοστό των εν ενεργεία γυναικών ναυτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι 3%, και μάλιστα σχεδόν οι μισές – 1,67%– είναι Ελληνίδες.
Οι γυναίκες με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και υγιώς εννοούμενο μαχητικό πνεύμα γνώρισαν καταξίωση στα ναυτικά και ναυτιλιακά επαγγέλματα περισσότερη από αυτή που θα μπορούσε να σκεφθεί κάποιος λίγα χρόνια πριν.
Όπως είναι γνωστό, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός επέλεξε για το 2019 το “Empowering Women in the Maritime Community” ως θέμα της World Maritime Day. Αυτή η χρονιά, χωρίς υπερβολή, ξεπέρασε κάθε προσδοκία, τουλάχιστον σε επίπεδο επικοινωνίας για την ανάδειξη του θέματός μας σε όλα τα διεθνή και τοπικά επίπεδα. Η ισότητα των φύλων αποτελεί και έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους των SDG5 (Sustainable Development Goals) των Ηνωμένων Εθνών. Ο Γενικός Γραμματέας του IMO Kitack Lim στο 120ό session του στο Λονδίνο πρόσφατα ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αυτό το θέμα θα δώσει στον IMO την ευκαιρία, δουλεύοντας με τους ναυτιλιακούς stakeholders, να προωθήσει τους SDGs, ενδυναμώνοντας το περιβάλλον μέσω του οποίου ο ρόλος και οι θέσεις του γενικά θα αναγνωρισθούν, θα ενισχυθεί σε επίπεδο στεριάς και θάλασσας, μελέτης, έρευνας και εφαρμογής, και θα ενθαρρύνει περισσότερο διάλογο για τον ενισχυμένο ρόλο της γυναίκας στο ναυτιλιακό cluster.»
Η προσπάθεια που ξεκίνησε από τον IMO στο τέλος της δεκαετίας του 1980 συνεχίζεται με το “Women in Maritime Programs” ακόμη πιο δυνατά, ούτως ώστε οι γυναίκες να συμβάλουν για μία ακόμη περισσότερο ασφαλή, αξιόπιστη, καθαρή και αειφόρο ναυτιλία.
Ο IMO μέσω του WMU (World Maritime University) και του IMLI (International Maritime Law Institute) έχει δημιουργήσει πληθώρα άξιων γυναικών-στελεχών σε ναυτιλιακές διοικήσεις και στα κέντρα αποφάσεων που αφορούν τη Ναυτιλία σε όλα τα επίπεδα. Ιδιαίτερα στηρίζονται από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό οι προσπάθειες των γυναικών στις αναπτυσσόμενες χώρες με την ίδρυση επτά τοπικών οργανώσεων γυναικών που ασχολούνται με τη ναυτιλία.
Αφήνοντας στην άκρη στερεότυπες απόψεις και ιδεολογικές αγκυλώσεις, πιστεύω ότι οι γυναίκες έχουν διαδραματίσει σημαντικούς ρόλους στις χώρες τους, με τεράστια επιρροή στη σύγχρονη ιστορία. Εδώ όμως θα βάλω και κατά την προσωπική μου άποψη μία άλλη παράμετρο, μιας και όλες οι έρευνες του Ιδρύματος Ευγενίδου για τη ναυτική προσέλκυση στην Ελλάδα, και πιστέψτε με είναι πολλές, και με πολύ σημαντικά πορίσματα σαν του 2010, καταδεικνύουν ότι οι βασικότεροι πυλώνες προσέλκυσης είναι η εικόνα της ναυτιλίας και η διάδοσή της διά στόματος (word of mouth). Ως εκ τούτου ένα πολύ σοβαρό θέμα και ταυτόχρονα σημαντικότατη πρόκληση είναι και η διάδοση του μηνύματος της παροχής επαγγελματικών προκλήσεων στα ναυτικά και ναυτιλιακά επαγγέλματα σε γυναίκες από νεαρής ηλικίας, οι οποίες έχουν μικρή γνώση, αντίληψη και επαφή με τη ναυτική και ναυτιλιακή βιομηχανία, πιστεύοντας ότι είναι μία “unglamorous dirty business”, η οποία λίγα θα έχει να τους προσφέρει. Η πραγματικότητα είναι όπως είπαμε και προηγουμένως ότι η μεγάλη δεξαμενή των πολλαπλών δεξιοτήτων και γνώσεων στις γυναίκες μπορεί να συνεισφέρει σε ένα win-win σενάριο.
Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται, ο IMO δίνει ιδιαίτερη σημασία στην συνεισφορά των γυναικών στην ακόμη πιο ουσιαστική ισότητα των φύλων, που κατά την άποψή μου δεν είναι θέμα νομικών και κανονιστικών λύσεων και αποφάσεων, αλλά θέμα μιας βιωματικής προσέγγισης στο πλαίσιο μιας ωφέλιμης παιδείας και κατάλληλης διαμόρφωσης του σωστού ενεργού πολίτη του αύριο. Γι’ αυτό αφορά την οικογένεια, το σχολείο, το πανεπιστήμιο, την έρευνα και τελικά την ίδια τη βιομηχανία, και ειδικά στον αιώνα της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Στη ζωή δεν πρέπει να συγχέουμε τους θορύβους με τα μηνύματα.
Ταυτόχρονα ο ΙΜΟ, του οποίου έχω την τιμή να είμαι Πρεσβευτής στην Ελλάδα, τοποθετεί το ζήτημα του αυτοματισμού και των νέων καυσίμων ψηλά στην agenda, εντείνοντας τις προσπάθειες για την υιοθέτηση των κανονισμών. Η υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών στη ναυτιλία είναι μονόδρομος. Σήμερα, ο κλάδος της ναυτιλίας οδεύει σε μία νέα εποχή, κατά την οποία ολοένα και περισσότερο θα λειτουργούνε με “artificial intelligence”, ενώ θα λαμβάνονται άμεσα απαντήσεις.
H ψηφιακή εποχή έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει τον τομέα της ναυτιλίας, από τον σχεδιασμό και την κατασκευή των πλοίων μέχρι και τη διαχείριση λειτουργίας των εταιρειών, και πλέον αυτός ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι επιλογή, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση.
Είμαστε η πρώτη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο και αυτό το οφείλουμε στο ανθρώπινο δυναμικό μας, το οποίο θα ήταν φτωχότερο χωρίς εσάς τις γυναίκες».
